Dự báo khí hậu hạn mùa (seasonal forecasting) luôn là một bài toán thách thức đối với ngành khí tượng thủy văn, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp
Sản phẩm của đề tài là một Website chuyên dụng, đóng vai trò như một cổng thông tin nghiệp vụ. Mục tiêu chính là cung cấp các bản tin dự báo khí hậu hạn mùa (dự báo xa) được chạy từ các tổ hợp mô hình động lực tiên tiến.
Đối tượng thụ hưởng trực tiếp của hệ thống là các Đài Khí tượng Thủy văn khu vực. Hệ thống cho phép các dự báo viên tại địa phương khai thác, sử dụng số liệu dự báo hàng tháng để biên soạn các bản tin phục vụ địa phương mình, thay vì chỉ phụ thuộc vào các số liệu thống kê truyền thống.
Kiến trúc và Thành phần chính của Hệ thống
Để đảm bảo tính nghiệp vụ (operational) và độ chính xác cao, hệ thống được thiết kế với quy trình khép kín gồm 4 hợp phần chính:
Thành phần Thu nhận và Xử lý số liệu: Tự động thu thập dữ liệu quan trắc thời gian thực và dữ liệu biên từ các trung tâm khí tượng toàn cầu để làm đầu vào cho mô hình.
Thành phần Mô phỏng tính toán: Đây là "trái tim" của hệ thống, nơi vận hành các siêu máy tính để chạy các mô hình động lực khí hậu, mô phỏng các quá trình vật lý trong khí quyển.
Thành phần Xử lý kết quả & Hiệu chỉnh mô hình (Post-processing & Bias Correction): Kết quả thô từ mô hình thường có sai số hệ thống. Thành phần này áp dụng các thuật toán thống kê và học máy để hiệu chỉnh số liệu dựa trên đặc điểm khí hậu riêng biệt của Việt Nam, giúp kết quả sát với thực tế hơn.
Thành phần Cung cấp thông tin (WebGIS): Giao diện người dùng cuối, nơi hiển thị các lớp bản đồ, biểu đồ và cho phép trích xuất dữ liệu báo cáo.
Các Sản phẩm Dự báo chủ lực
Hệ thống tập trung vào các trường yếu tố khí hậu quan trọng nhất đối với sản xuất và phòng tránh thiên tai tại Việt Nam:
Nhiệt độ và Lượng mưa (Temperature & Rainfall)
Hệ thống cung cấp các bản đồ chuẩn sai nhiệt độ và lượng mưa dự báo cho 3-6 tháng tới. Thông tin này hỗ trợ đắc lực cho ngành nông nghiệp trong việc lập lịch gieo trồng và vận hành các hồ chứa thủy lợi/thủy điện.
Các hiện tượng khí hậu cực đoan (Extreme Climate)
Dự báo xác suất xuất hiện của các hiện tượng cực đoan như:
Nắng nóng diện rộng.
Rét đậm, rét hại.
Hạn hán hoặc mưa lớn bất thường.
Gió mùa mùa hè (Summer Monsoon)
Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa Tây Nam. Sản phẩm của đề tài cung cấp các chỉ số dự báo về thời gian bắt đầu, kết thúc và cường độ của gió mùa mùa hè, giúp nhận định sớm về mùa mưa bão tại Nam Bộ và Tây Nguyên.
Đăng nhận xét